تحلیل لاشه راکت(موشک) اسرائیلی

سلام
این روزا تقریبا میشه گفت کشور ما در یه جنگ قرار گرفته؛ و پرتابه‌های زیادی در حملات دو کشور استفاده شده.
من داشتم اخبار رو دنبال می‌کردم که چند تصویر نظرم رو جلب کردن.
قراره توی این نوشته، به تحلیل تصاویر بپردازیم.

توجه: این مطلب هم مثل سایر مطالب، یک مطلب علمی هست و جدای از حواشی و مسائل قراره بهش پرداخته بشه.
همون‌طور که برخی دوستان که مطالب بنده رو پیگیری میکنن اطلاع دارن، از مهمترین علایق من، تحلیل سازوکارهای پیچیده و طراحی اون‌ها هست. چه در حوزه نرم‌افزار، چه امنیت، رمزنگاری، فیزیک، مکانیک، الکترونیک و…
فرقی نداره؛ صرف اینکه بشه بهش سامانه و سازوکار اطلاق بشه، ایجاد جذابیت میکنه برای من.
و خوبه این رو ذکر کنم که در برخی مطالب، تخصص کامل ندارم؛ بلکه ممکنه صرفا برگرفته از مطالعات گذشته بنده باشه.
و علی‌رغم اینکه در مبحثی مثل هوافضا و راکت‌های مداری به مدت چندین سال مطالعه داشتم، ممکنه مطالبی که میگم نیاز به بازبینی یا صحت‌سنجی داشته باشن.

در کپشن این تصاویر اشاره شده بود که مربوط به حمله اسرائیل به کشورمون بوده. راکتبیشتر جنبه فنی رو به طور خلاصه مد نظر قرار می‌دیم.

راستی؛ متادیتای تصویر رو چک کردم. اما متاسفانه بین راه اصلاح شده و چیز خاصی بدست نیاوردم.

همون‌طور که در تصویر مشهوده، یک راکت با قطر نسبتا کم هست.
با فلش‌های آبی و شماره 1 به سه نقطه اشاره کردم؛ اینها خطوطی مشابه باله‌های تثبیت کننده زاویه حرکت موشک (fins) هستن اما با توجه به طول زیاد و پهنای کم میشه گفت strakes هستن.

کارشون پایدار کردن راکت به لحاظ آیرودینامیکی هست. همچنین موجب کنترل شده بودن جریان ورتکس و توربولانس میشن و استحکام بدنه رو هم بیشتر میکنن.(کاربردهای دیگه‌ای هم دارن)

 

دقیق‌تر که نگاه کنیم، می‌بینیم که چیزی سیم یا لوله مانند از درونشون عبور کرده.
لذا میشه اینطور نتیجه گرفت که این چهار جزء راکت، به عنوان RaceWay هم هستن. (شاید)
برای اینکه بهتون نشون بدم RaceWay دقیقا چی هست، از یه تصویر متعلق به فالکن 9 اسپیس اکس کمک می‌گیرم.

Falcon 9 - racewayخب؛ Raceway به مسیری اطلاق میشه که شامل انشعابات الکتریکی یا سوختی و… هست و دو یا چند بخش راکت رو به هم متصل میکنه.
من بیشتر روی طرح‌های مربوط به راکت‌های مداری کار کردم و با راکت‌های نظامی خیلی آشنایی ندارم و کلا بهشون به ندرت پرداختم؛ و معلوم نیست این واقعا raceway باشه.
یه تصویر نمای نزدیک‌تر هم از این انشعاب هست.

industry blockهمونطور که در تصویر می‌بینید، این کابل یا هرچی که هست، دارای یه برچسب شناسایی هست.
نمیشه درباره همشون قاطعانه نظر بدم چون یه سری چیزاش رو مطمئن نیستم.
ولی میشه گفت SOCN مخفف Source Control Number هست و برای نشونه‌گذاری قطعه استفاده میشه تا فرآیند تولید و توزیع و بازیابی قطعات قابل پیگیری باشن. و احتمالا برای تشخیص قطعات اصل از تقلبی هم استفاده می‌شه.
و P/N هم مخفف part number هست و به شماره قطعه اشاره داره. اگه شما هم قبلا برخی قطعات الکترونیکی رو مثل من خریداری کرده باشید، احتمالا باید با این شناسه‌ها آشنا باشین.

این هم تصویر یه برد الکترونیکی که دارای شناسه P/N هست. (تصویر رو از وب گرفتم)Circuit Board

همونطور که می‌بینید چیز عجیب و غریبی نیست و خیلی متداول هست.
خب خدا رو شکر تصویری که از این برد قرار دادم حاوی چند چیز دیگه هست که کار من رو راحت‌تر میکنه.
یه نگاهی به بخش پایینی لیبل توی تصویر برد بندازید.
عبارت REV 01 مخفف Revision هست و یعنی این اولین نسخه طراحی از این قطعه هست.
برگردیم به قطعه موشک؛ REV A هم همین معنا رو میده و ظاهرا به جای نسخه‌بندی با اعداد، از حروف استفاده شده و A نشون دهنده اولین نسخه طراحی این قطعه هست.
و S/N هم مشابه P/N خیلی متداول هست. (تصویر قطعه موشک)
حرف N در هر دو معادل Number هست و S در S/N به معنای Serial هست.
پس یه شماره سریال برای این قطعه هست.
البته فقط رقم اول و آخر یعنی 0 و 5 قابل مشاهده هست و دو رقم وسط پاک شدن.
و اما بخش میانی لیبل!
عبارت MFR مخفف Manufacturer هست و مشخصا داره میگه سازنده قطعه FEC هست.
خب من نمیدونم FEC چه نهاد یا شرکتی هست. (بریم واس سرچ)
FEC bioنتایج گوگل اشاره به یه شرکت فناوری در نیویورک دارن که تاسیس شده در سال 1991 هست و در زمینه تولید کانکتورها، کابل‌های خاص و… فعالیت می‌کنه که محصولاتش بیشتر در حیطه‌های نظامی، هوافضا و هوانوردی هستن.

اما به نظر شرکت‌های دیگه هم با این نام هستن.
خب جلوی FEC روی لیبل یه عدد هست که وقتی سرچش کردم، فهمیدم یه Cage Code (Commercial and Government Entity code) هست و شرکت First Electronics Corporation تحت این CAGE code فعالیت می‌کنه. 

این شرکت در Boston هست ولی ظاهرا در Chelsea و Braintree هم دفتر داره یا فعالیت می‌کنه.

FEC website

این شرکت مشتریان زیادی داره مثل بل هلیکوپتر یا لاکهید مارتین که معروف‌تر هستن؛ اما یکی از این مشتریان ظاهرا Elbit Systems هست.این یه شرکت هوافضا و صنایع جنگ‌افزاری اسرائیلی هست.

Elbit systems
البیت سیستمز در حیفا

اما ما هنوز نمیدونیم این راکت چی هست و در چه شرکتی تولید شده.
پس بهتره این قطعه رو فعلا رها کنیم.

 

خب بعد از کمی ممارست و زحمت به نظر میرسه باید یکی از بلاک‌های SM-3 باشه که یه راکت سطح به هوای آمریکایی هست.

SM-3 Rocket
در واقع استیج سوم این راکت در تصویر لاشه قابل مشاهده هست.
بوستری که این استیج داره، MK136 هست.

SM-3 Rocket
اما یه تصویر دیگه هم هست از این لاشه.

لاشه موشک اسرائیلی

با رنگ بنفش و شماره 2 به نازل اصلی اشاره کردم در تصویر که به نظر یه تیکه ازش شکسته.
و همونطور که با فلش نارنجی و شماره 3 نشون دادم، چهار رانشگر بخش RCS قابل مشاهده هستن.
همچنین احتمال ضعیفی وجود داره که اون Harness درون Strake ها، یه انشعاب سوخت برای تغذیه RCS باشه.
راستش من چون نقشه یا شماتیک مرتبطی با بوستر MK136 پیدا نکردم، صرفا دارم احتمالات رو بیان می‌کنم.
شاید جای دیگه‌ای اطلاعات دقیق‌تری از این بوستر باشه.
اما احتمال قوی‌تر اینه که اتصالات الکتریکی هستن.
چرا که دارای روکش محافظ هستن.

این روکش‌ها کاربردهای زیادی دارن مثل محافظت از کابل‌ها و لوله‌ها در برابر ارتعاشات، حرارت و تداخلات الکترومغناطیسی (EMI).

اما از همه این نکات و مطالب بگذریم؛ یه سوال مهم وجود داره.
این یه راکت دفاعی و ضد بالستیک هست! چرا باید از اسرائیل لانچ بشه و توی ایران لاشه‌اش پیدا بشه؟

خب این سوال ساده‌ای نیست!
چرا که باید احتمالات زیادی رو بررسی کرد و اصلا معلوم نیست تشخیص‌های ما به اندازه کافی درست باشن. (هرچند شواهد میگن نوع موشک رو درست تشخیص دادیم)
این راکت بعد از لاک شدن روی راکت بالستیک ما، چه فرض بگیریم اصابت کرده باشه یا نکرده باشه، به نظر به کشور ما رسیده. حالا چطور؟
اگه اصابت نکرده باشه که اینکه چطور مسیر ادامه پیدا کرده تا اینجا رو نمیدونم؛ اما این راکت قراره در ارتفاعات خیلی بالا درگیر بشه! پس چیز عجیبی شاید نباشه، اما نادر هست. SM-3
ضمنا اگه اصابت می‌کرد، باید از قبل بوستر جدا شده بود. البته ما نمیدونیم شده یا نه!
چون تصاویر جلوی بوستر رو نیست.
ظاهرا بوستر TSRM فقط 30 ثانیه احتراق میده و در همین زمان باید رهگیری نهایی انجام بشه.
اگه اصابت کرده، پس از قبل این استیج جدا شده و احتمال میدم بخاطر اینرسی و ارتفاع بالا، تونسته تا اینجا برسه. (من از سازوکار این راکت در زمان عدم اصابت اطلاعی ندارم)

راکت‌های مداری معمولا دارای FTS هستن. (Flight Termination System)
البته شاید در راکت‌های نظامی و یا هوانوردی، معادل دیگه‌ای داشته باشه.
این سیتسم کارش نابود کردن راکت در زمان خطا هست. مثل وقتی که از کنترل خارج بشه یا از مسیر منحرف بشه.
و نمیدونم این راکت‌ها چنین قابلیتی دارن یا نه.

ضمنا؛ به این اتفاقی که گفتم، یعنی حرکت اجزاء سامانه به نقاط دورتر، دریفت بقایا (Debris Drift) می‌گن.
و همونطور که گفتم، عواملش موضوعاتی مثل اینرسی و انرژی جنبشی جسم هست.

خب؛ راستش برای تهیه این مطلب، چند ساعت زمان صرف کردم که بیشترش رو داشتم سرچ می‌کردم و بیشتر سرچ‌ها هم نتیجه‌ی بدردبخوری دربر نداشت 🙂 خصوصا توی این شرایط که پهنای باند کمی محدود شده!

و در نهایت شهادت جمعی از مردم، دانشمندان و فرماندهان نظامی کشور رو تسلیت می‌گم و امیدوارم همگی در صحت و سلامت باشید و کشور عزیزمون از این اتفاقات مثل همیشه سربلند بیرون بیاد. ❤


اگه سوال یا نظری داشتید، خوشحال میشم بشنوم. ✨

دیدگاهتان را بنویسید